poniedziałek, 17 lutego 2014

Odmiana rzeczownika przez przypadki

Zanim na poważnie zajmiemy się tutaj gramatyką, powinniśmy zacząć od jasnego zdefiniowania czym są tak ważne w języku niemieckim przypadki: Nominativ Genitiv, Dativ i Akkusativ. 
Ci z Was, którzy uczyli się już niemieckiego lub są w trakcie nauki pewnie teraz myślą sobie "to najgorsza rzecz ever". Macie rację, bo ja też myślę podobnie. Ale od początku.
nowyland

Myślę , że my Polacy mamy bądź co bądź trochę łatwiej bo sami mamy w gramatyce coś takiego jak przypadki. Na nasze szczęście Niemcy mają ich tylko cztery. I na nasze szczęście te cztery przypadki odpowiadają dobrze znanym nam przypadkom, czyli mianownikowi, dopełniaczowi, celownikowi i biernikowi.
Przypadki w języku niemieckim mają identyczną funkcję jak przypadki w polskiej gramatyce i tutaj kolejna dobra wiadomość - odpowiadają praktycznie na te same pytania! Spójrzcie sami:

   
Nominativ
(mianownik)
Wer? Was? (Kto? Co?)
Genitiv (dopełniacz) 
Wessen? (Czyj? Czyja? Czyje?)
Dativ (celownik) 
Wem? (Komu? Czemu?)
Akkusativ (biernik) 
Wen? Was? (Kogo? Co?)

Ale na tym podobieństwa się niestety kończą. W j. polskim przez przypadki odmieniamy sam rzeczownik dodając do niego odpowiednie końcówki (książka, książki, książce itd.). W języku niemieckim natomiast odmianie podlega rodzajnik przypisany do danego rzeczownika, czyli słynne der, die, das. Chociaż i tutaj jest parę wyjątków. W Genitiv'ie w rodzaju męskim i nijakim przy odmianie do rzeczownika dodamy końcówkę -s, natomiast w Dativ'ie w liczbie mnogiej przy rzeczowniku postawimy dodatkową literę -n.
Poniżej znajdziecie tabelkę opisującą, jak to wszystko się zmienia w poszczególnych przypadkach, zarówno w rodzajniku określonym jak i nieokreślonym.


rodzaj męski
rodzaj żeński
rodzaj nijaki
liczba mnoga
Nominativ
der
ein
die
eine
das
ein
die
-
Genitiv
des (+s)
eines (+ s)
der
einer
des (+s)
eines (+ s)
der
-
Dativ
dem
einem
der
einer
dem
einem
den + n
- + n
Akkusativ
den
einen
die
eine
das
ein
die
-

Tabelkę niestety trzeba wykuć na pamięć, ale jak już to zrobicie zdacie sobie sprawę, że bardzo się Wam przyda.
Na koniec musicie jeszcze wiedzieć, że niektóre rzeczowniki w j. niemieckim przyjmują nieco inne formy. Związane jest to a ich deklinacją podzieloną na trzy typy: odmianę mocną, słabą i mieszaną. Ale to już niedługo w innym poście...

(zdjęcie: womkat.edu.pl)

1 komentarz: